قورئانی پیرۆز » كوردی » سورهتی الصافات
اختر القاريء
كوردی
سورهتی الصافات - تعداد آیات 182
فَالزَّاجِرَاتِ زَجْرًا ( 2 )
بهو فریشتانهیش که دهخوڕن بهسهر ستهمکاراندا (لهسهره مهرگ و له قیامهت و دۆزهخدا).
فَالتَّالِيَاتِ ذِكْرًا ( 3 )
بهوانهش که پهیامه ئاسمانیهکان دهگهیهنن به پێغهمبهران و بهسهریاندا دهیخوێننهوه.
رَّبُّ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَمَا بَيْنَهُمَا وَرَبُّ الْمَشَارِقِ ( 5 )
پهروهردگاری ئاسمانهکان و زهوی و نێوانیانه، پهروهردگاری ڕۆژههڵاتهکانیشه.
إِنَّا زَيَّنَّا السَّمَاءَ الدُّنْيَا بِزِينَةٍ الْكَوَاكِبِ ( 6 )
بێگومان ئێمه ئاسمانی دنیامان ڕازاندۆتهوه به جوانی و ڕۆشنی ئهستێره و ههسارهکان.
وَحِفْظًا مِّن كُلِّ شَيْطَانٍ مَّارِدٍ ( 7 )
ئاسمانمان پاڕاستووه له پیلان و شهڕی ههموو شهیتانێکی سهرکهش.
لَّا يَسَّمَّعُونَ إِلَى الْمَلَإِ الْأَعْلَىٰ وَيُقْذَفُونَ مِن كُلِّ جَانِبٍ ( 8 )
شهیتانهکان ناتوانن ههواڵی ئهو نهخشه و بهرنامانهی که بهفریشته پایه بڵندهکان دهسپێردرێت، بیزانن بیبیستن، چونکه له ههموو لایهکهوه پارچه ئهستێرهیان بۆ دههاوێژرێت.
دُحُورًا ۖ وَلَهُمْ عَذَابٌ وَاصِبٌ ( 9 )
بۆ ئهوهی تێکبشکێنرێن و ڕاو بنرێن، سزای سهخت و بهردهوام له قیامهتدا بۆیان ئامادهیه.
إِلَّا مَنْ خَطِفَ الْخَطْفَةَ فَأَتْبَعَهُ شِهَابٌ ثَاقِبٌ ( 10 )
مهگهر ئهوهی که ههواڵێک بفرێنێت و بیهوێت بۆی دهربچێت، ئهوه ئهستێرهیهکی ڕووناک شوێنی دهکهوێت و لهناوی دهبات.
فَاسْتَفْتِهِمْ أَهُمْ أَشَدُّ خَلْقًا أَم مَّنْ خَلَقْنَا ۚ إِنَّا خَلَقْنَاهُم مِّن طِينٍ لَّازِبٍ ( 11 )
ئهی پێغهمبهر صلی الله عیه وسلم له بێ باوهڕان بپرسه: ئایا ئهوان گرنگتر و گهورهتر و بههێزترن یان ئهو شتانهی تر که دروستمان کردووه وهک (ئاسمان و زهوی و کێوهکان... هتد)، بێگومان ئێمه ئهوانمان له قوڕێکی مچ دروست کردووه (که یهکێکه له قۆناغهکانی دروستکردنی باوکه ئادهم).
بَلْ عَجِبْتَ وَيَسْخَرُونَ ( 12 )
نهخێر (سهیره) تۆ سهرسامی له بێ باوهڕان کافران کهچی ئهوان گاڵته دهکهن بهو ههموو بهڵگه بههێزانه.
وَإِذَا ذُكِّرُوا لَا يَذْكُرُونَ ( 13 )
کاتێکیش ئامۆژگاری بکرێن ئامۆژگاری وهرناگرن و سهر بادهدهن.
وَإِذَا رَأَوْا آيَةً يَسْتَسْخِرُونَ ( 14 )
کاتێک بهڵگهو موعجیزهیهک دهبینن دهیکهنه گاڵتهجاڕ و باوهڕ ناکهن.
وَقَالُوا إِنْ هَٰذَا إِلَّا سِحْرٌ مُّبِينٌ ( 15 )
دهشیانوت: ئهمهی ئێمه دهیبینین و دهیبیستین جگه له جادوویهکی ئاشکرا شتێکی تر نیه...!!
أَإِذَا مِتْنَا وَكُنَّا تُرَابًا وَعِظَامًا أَإِنَّا لَمَبْعُوثُونَ ( 16 )
ههروهها دهڵێن: ئایا کاتێک مردین و بووینه خاک و ئێبسک، ئایا ئێمه زیندوو دهکرێینهوه؟!
قُلْ نَعَمْ وَأَنتُمْ دَاخِرُونَ ( 18 )
لهوهڵامیاندا ئهی پێغهمبهر صلی الله علیه وسلم بڵێ: بهڵێ، لهکاتێکدا که ئێوه زهلیل و مل کهچن.
فَإِنَّمَا هِيَ زَجْرَةٌ وَاحِدَةٌ فَإِذَا هُمْ يَنظُرُونَ ( 19 )
جا بێگومان تهنها داچڵهکاندن و تێخوڕین و دهنگێکی بههێزه دهستبهجێ ههموویان ههستاون و تهماشا دهکهن.
وَقَالُوا يَا وَيْلَنَا هَٰذَا يَوْمُ الدِّينِ ( 20 )
ئهوسا دهڵێن: ئهی هاوار، ئاخ و ئۆف بۆ ئێمه، ئهمه ئیتر ڕۆژی قیامهت و لێپرسینهوهیه.
هَٰذَا يَوْمُ الْفَصْلِ الَّذِي كُنتُم بِهِ تُكَذِّبُونَ ( 21 )
ئینجا بهههڕهشهوه پێیان دهوترێت ئهمه ڕۆژی جیاکردنهوهیه که ئێوه بڕواتان پێی نهبوو، بهدرۆتان دهزانی.
احْشُرُوا الَّذِينَ ظَلَمُوا وَأَزْوَاجَهُمْ وَمَا كَانُوا يَعْبُدُونَ ( 22 )
خوای گهوره فهرماندهدا به فریشتهکان ههموو ئهوانهی ستهمیان کردووه کۆیان بکهنهوه، خۆیان و هاوسهرانیان، خۆیان و هاوشێوهیان و ئهو شتانهش که دهیانپهرست.....
مِن دُونِ اللَّهِ فَاهْدُوهُمْ إِلَىٰ صِرَاطِ الْجَحِيمِ ( 23 )
لهجیاتی خوا، ئینجا ڕێنماییان بکهن بۆ ڕێگهی دۆزهخ چونکه بێ باوهڕ و تاوانبارن.
وَقِفُوهُمْ ۖ إِنَّهُم مَّسْئُولُونَ ( 24 )
لهکاتی ڕاپێچ کردنیاندا فهرمان دهدرێت: ئادهی بیانوهستێنن، بێگومان ئهوان پرسیار لێکراون.
مَا لَكُمْ لَا تَنَاصَرُونَ ( 25 )
پێیان دهوترێت: ئهوه چیتانه بۆ پشتی یهکتر ناگرن، بۆ بهرگری له یهك ناکهن؟!..
بَلْ هُمُ الْيَوْمَ مُسْتَسْلِمُونَ ( 26 )
نهخیر، تازهکار له لار ترازاوه ئهمڕۆ ههموویان تهسلیمن و بێ دهسهڵاتن.
وَأَقْبَلَ بَعْضُهُمْ عَلَىٰ بَعْضٍ يَتَسَاءَلُونَ ( 27 )
ئا لهو کاتهدا که دهوهستێنرێن، یهخهی یهکدهگرن و ڕوو به ڕووی یهک به توندی قسه دهکهن و پرسیار له یهک دهکهن و یهکتری تاوانبار دهکهن.
قَالُوا إِنَّكُمْ كُنتُمْ تَأْتُونَنَا عَنِ الْيَمِينِ ( 28 )
ژێر دهستهکان به ئاغاکانیان دهڵێن: بێگومان ئێوه ههمیشه لای ڕاستتان لێگرتبووین (ههوڵتان دهدا ئێمه بخهڵهتێنن بهدرۆ به زۆر).
قَالُوا بَل لَّمْ تَكُونُوا مُؤْمِنِينَ ( 29 )
ئهوانیش لهوهڵامیاندا دهڵێن: نهخێر، وا نیه، ئێوه ههر خۆتان ئیماندار نهبوون!!
وَمَا كَانَ لَنَا عَلَيْكُم مِّن سُلْطَانٍ ۖ بَلْ كُنتُمْ قَوْمًا طَاغِينَ ( 30 )
خۆ ئێمه هیچ زۆر و دهسهڵاتێکمان به سهرتاندا نهبوو، دهستمان نهدهڕۆشت بهسهرتاندا، ئێوه ههر خۆتان له سنوور دهرچوو بوون.
فَحَقَّ عَلَيْنَا قَوْلُ رَبِّنَا ۖ إِنَّا لَذَائِقُونَ ( 31 )
ئیتر خۆ چارهمان نیه دهبێت بڕیاردادهی پهروهردگارمان بهسهرماندا پیاده بکرێت، دهبێت سزای (بێ ئیمانی و تاوانباری) خۆمان بچێژین.
فَأَغْوَيْنَاكُمْ إِنَّا كُنَّا غَاوِينَ ( 32 )
له وهڵامیاندا دهڵێن: ڕاسته، ئێمه ئێوهمان گومڕا کردبوو، بهڵام خۆیشمان ههر گومڕاو سهر لێشێواو بووین.
فَإِنَّهُمْ يَوْمَئِذٍ فِي الْعَذَابِ مُشْتَرِكُونَ ( 33 )
ئهو ڕۆژه بهڕاستی ههموویان له سزاو ئازاردا هاوبهشن، ههروهک له دنیادا هاوکار بوون.
إِنَّا كَذَٰلِكَ نَفْعَلُ بِالْمُجْرِمِينَ ( 34 )
ئێمه بێگومان ئاوا دهکهین به گوناهکار و تاوانباران.
إِنَّهُمْ كَانُوا إِذَا قِيلَ لَهُمْ لَا إِلَٰهَ إِلَّا اللَّهُ يَسْتَكْبِرُونَ ( 35 )
ئهوانه کاتی خۆی که پێیان دهوترا: هیچ خوایهک نیه جگه له (الله) سهریان بادهدا و فوویان دهکرده خۆیان و فیزیان دهکرد...
وَيَقُولُونَ أَئِنَّا لَتَارِكُو آلِهَتِنَا لِشَاعِرٍ مَّجْنُونٍ ( 36 )
دهیانوت: ئێمه چۆن واز له خواکانمان دههێنین بۆ شاعیرێکی شێت؟!
بَلْ جَاءَ بِالْحَقِّ وَصَدَّقَ الْمُرْسَلِينَ ( 37 )
نهخێر، وانیه، بهڵکو ئهو حهق و ڕاستهقینهی هێناوه، ڕاستی پێغهمبهرانی پێش خویشی سهلماندووه.
إِنَّكُمْ لَذَائِقُو الْعَذَابِ الْأَلِيمِ ( 38 )
(مادهم ئێوه کاتی خۆی بڕواتان پێنهکرد) دهبێت سزای زۆر به ئێش بچێژن.
وَمَا تُجْزَوْنَ إِلَّا مَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ ( 39 )
تۆڵهتان لێ ناسهنرێت بهقهدهر ئهو کارو کردهوانه نهبێت کهکاتی خۆی ئهنجامتان دهدا.
إِلَّا عِبَادَ اللَّهِ الْمُخْلَصِينَ ( 40 )
(ئهوهی باسکرا حاڵی خوانهناسان بوو) بهڵام بهنده دڵسۆز و ههڵبژاردهکانی خوا (ئیمانداره بهڕێزهکان).
أُولَٰئِكَ لَهُمْ رِزْقٌ مَّعْلُومٌ ( 41 )
ئهوان ڕزق و ڕۆزی ئاشکرای زۆرو زهبهنده و دیاری کراویان پێشکهش دهکرێت (لهسهر سینی و دهفری زێڕ و زیو).
فَوَاكِهُ ۖ وَهُم مُّكْرَمُونَ ( 42 )
میوههاتی ههمهجۆر و ههمهچهشن، هاوڕێ لهگهڵ قهدرو ڕێزێکی بێ وێنهدا لهلایهن پهروهردگار و فریشتهکانهوه.
فِي جَنَّاتِ النَّعِيمِ ( 43 )
له بهههشتی پڕ له نازو نیعمهتدا (بۆ ههمیشه دوور له پیری و نهخۆشی و ناخۆشی).
عَلَىٰ سُرُرٍ مُّتَقَابِلِينَ ( 44 )
ئهو بهختهوهرانه لهسهر کورسی و قهنهفه ڕازاوهکان بهرامبهر یهکتری دادهنیشن، (دیاره خوای گهوره دهیخاته دڵی ئیماندارانهوه بهتایبهتی ئهوانهی ناسیاوی یهکن، تا بهدیداری یهکتر شاد ببن و ناو بهناو یادی ژیانی دنیاو خهباتیان له پێناوی ئاینی خوادا بکهن).
يُطَافُ عَلَيْهِم بِكَأْسٍ مِّن مَّعِينٍ ( 45 )
له پهرداخی تایبهتیدا شهرابی تایبهتیان بهسهردا دهگێڕن.
بَيْضَاءَ لَذَّةٍ لِّلشَّارِبِينَ ( 46 )
شهرابهکه زۆر سپی و بهلهزهته بۆ ئهو کهسانهی که دهیخۆنهوه و نۆشی دهکهن.
لَا فِيهَا غَوْلٌ وَلَا هُمْ عَنْهَا يُنزَفُونَ ( 47 )
ئهو شهرابه نهدهبێته هۆی سهرئێشه و ئێڵنجدان، نه مهست و سهرخۆش و بێ هۆشیان دهکات (وهک شهرابه ناپوختهکانی دنیا).
وَعِندَهُمْ قَاصِرَاتُ الطَّرْفِ عِينٌ ( 48 )
له تهنیشتیانهوه حۆری چاوگهش دانیشتوون، جگه له هاوسهرانیان چاو بۆ کهسی تر ههڵنابڕن.
كَأَنَّهُنَّ بَيْضٌ مَّكْنُونٌ ( 49 )
ههر دهڵێی هێلکهی کوڵاوی پاک کراو شاراوهن (کهس دهستی لێ نهداون).
فَأَقْبَلَ بَعْضُهُمْ عَلَىٰ بَعْضٍ يَتَسَاءَلُونَ ( 50 )
ئینجا ئیتر (ئهو بهختهوهرانه بهدهم عهیش و نۆشهوه) پرسیار له یهکتری دهکهن و (یادگارهکانیان له دنیادا باس دهکهن).
قَالَ قَائِلٌ مِّنْهُمْ إِنِّي كَانَ لِي قَرِينٌ ( 51 )
یهکێکیان مۆڵهت دهخوازێت و دهڵێت: من بهڕاستی کاتی خۆی له دنیادا هاوهڵێکم ههبوو...
أَإِذَا مِتْنَا وَكُنَّا تُرَابًا وَعِظَامًا أَإِنَّا لَمَدِينُونَ ( 53 )
ئایا ئهگهر بووینه خاک و ئێسک ئێمه بهڕاست پاداشت دهدرێینهوه؟!
قَالَ هَلْ أَنتُم مُّطَّلِعُونَ ( 54 )
پاشان ئیماندارهکه ڕوو بههاوهڵانی وتی: ئهرێ ئهوه ئێوه تهماشایهک ناکهن: بابزانین ئهو هاوهڵهم حاڵی چۆنه.
فَاطَّلَعَ فَرَآهُ فِي سَوَاءِ الْجَحِيمِ ( 55 )
ههر که سهیرێکی کرد بینی وا له ناوهڕاستی دۆزهخدا گیری خواردووه...
قَالَ تَاللَّهِ إِن كِدتَّ لَتُرْدِينِ ( 56 )
ئهوسا پێی وت: بهخوا خهریکبوو منیش تیا بهریت، خهریک بوو منیش وهکو خۆت ههڵدێریت.
وَلَوْلَا نِعْمَةُ رَبِّي لَكُنتُ مِنَ الْمُحْضَرِينَ ( 57 )
خۆ ئهگهر نیعمهتی هیدایهتی پهروهردگارم نهبوایه، ئهوه منیش له ئاماده بووانی ناو دۆزهخ دهبووم.
أَفَمَا نَحْنُ بِمَيِّتِينَ ( 58 )
ئینجا بهختهواران له خۆشیدا دهڵێن: ئێمه ئیتر نامرین، ژیانمان بهردهوامه....
إِلَّا مَوْتَتَنَا الْأُولَىٰ وَمَا نَحْنُ بِمُعَذَّبِينَ ( 59 )
جگه له مردنهکهی یهکهم جارمان، ئێمه ئیتر هیچ ئازار و ئهشکهنجهیهکیش ناچێژین.
إِنَّ هَٰذَا لَهُوَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ ( 60 )
بهڕاستی ئا ئهمهیه سهرکهوتن و سهرفرازی و بهختهوهری گهوره و بێ سنوور.
لِمِثْلِ هَٰذَا فَلْيَعْمَلِ الْعَامِلُونَ ( 61 )
دهبا ئا بۆ ئهم بههشته، بۆ ئهم کامهرانیه، بۆ ئهم نازو نیعمهته بێ سنووره، ئهوانهی که کارو کۆشش دهکهن، با بۆ ئهم دهسکهوتانه بیکهن.
أَذَٰلِكَ خَيْرٌ نُّزُلًا أَمْ شَجَرَةُ الزَّقُّومِ ( 62 )
باشه، ئایا ئهو بهههشت و نازو نیعمهته چاکه؟ یان درهختی ژهقنه بووت.
إِنَّا جَعَلْنَاهَا فِتْنَةً لِّلظَّالِمِينَ ( 63 )
ئێمه کردوومانه بههۆی ناخۆشی و ئازار بۆ ستهمکاران (ئهوانهی له دنیادا گاڵتهیان دههات و دهیانوت چۆن لهناو ئاگردا درهخت دهڕوێت؟!)
إِنَّهَا شَجَرَةٌ تَخْرُجُ فِي أَصْلِ الْجَحِيمِ ( 64 )
بێگومان ئهوه درهختێکه له ناخی دۆزهخدایه و لهوێوه (لق و پۆپهکانی) بهههموو بهشهکانی دۆزهخدا بڵاوکردۆتهوه.
طَلْعُهَا كَأَنَّهُ رُءُوسُ الشَّيَاطِينِ ( 65 )
بهروبوومهکهی دهڵێی سهلکهسهری شهیتانهکانه (له ناشرینی و بێ لهزهتیدا).
فَإِنَّهُمْ لَآكِلُونَ مِنْهَا فَمَالِئُونَ مِنْهَا الْبُطُونَ ( 66 )
دۆزهخیهکان به ناچاری لێی دهخۆن، سکیانی لێ پڕ دهکهن.
ثُمَّ إِنَّ لَهُمْ عَلَيْهَا لَشَوْبًا مِّنْ حَمِيمٍ ( 67 )
لهوهودوا شلهمهنیهکی زۆر گهرم دهکهن بهسهریدا (بهزۆر دهرخواردیان دهدرێت).
ثُمَّ إِنَّ مَرْجِعَهُمْ لَإِلَى الْجَحِيمِ ( 68 )
پاسان (دوای ئهوهی که تێریان خواردو تێریان خواردهوه!! به دهم شهق و تێههڵدان و سهرزهنیشتی فریشتهکانی دۆزهخهوه) بهزۆر دهگێڕدێنرهوه بۆ ناو دۆزهخ، (دیاره براون بۆ شوێنی تایبهتی خواردن و خواردنهوه!!)
إِنَّهُمْ أَلْفَوْا آبَاءَهُمْ ضَالِّينَ ( 69 )
ئهوانه کاتی خۆی باوو باپیرانی خۆیانیان بینی بهگومڕایی (بیریان نهکردهوه و کوێرانه شوێنیان کهوتن).
فَهُمْ عَلَىٰ آثَارِهِمْ يُهْرَعُونَ ( 70 )
(ئیتر بهبێ لێکدانهوه) ئهوانه بهشوێنیاندا بهتاڵۆکه و ههڵهداوان چوون (باوهڕیان به پێغهمبهران و ئیمانداران نهکرد).
وَلَقَدْ ضَلَّ قَبْلَهُمْ أَكْثَرُ الْأَوَّلِينَ ( 71 )
سوێند بهخوا بێگومان زۆربهی پێشینانیان ههر گومڕا بوون (چونکه دڵڕهق بوون و ئامادهی بیستنی ڕاستی نهبوون).
وَلَقَدْ أَرْسَلْنَا فِيهِم مُّنذِرِينَ ( 72 )
ههرچهنده ئێمه بهڕاستی، پێغهمبهرانی بێدارکهرهوهمان بۆ ڕهوانه کردبوون (بهڵام زۆربهیان گاڵتهیان پێ دههات).
فَانظُرْ كَيْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الْمُنذَرِينَ ( 73 )
جا ئیتر تهماشابکه سهرنج بده، سهرئهنجامی بێدارکراوهکان چی بوو (چۆن به دۆزهخ پاداشت درانهوه!)
إِلَّا عِبَادَ اللَّهِ الْمُخْلَصِينَ ( 74 )
جگه له بهنده دڵسۆزو ههڵبژاردهکانی خوا (که ئهوان له دۆزهخ دوورن و به بهههشت شاد بوون).
وَلَقَدْ نَادَانَا نُوحٌ فَلَنِعْمَ الْمُجِيبُونَ ( 75 )
بێگومان نوح هانا و هاواری بۆ هێناین، ئێمهیش چاکترین فریاد ڕهسێک بووین که بههانا و هاواریهوه چووین.
وَنَجَّيْنَاهُ وَأَهْلَهُ مِنَ الْكَرْبِ الْعَظِيمِ ( 76 )
خۆی و کهسوکاری باوهڕداریمان له تهنگانه گهورهکه ڕزگار کرد...
وَجَعَلْنَا ذُرِّيَّتَهُ هُمُ الْبَاقِينَ ( 77 )
جا تهنها ههر ئهوهی ئهویشمان هێشتهوه (که ببنه هۆی ئاوهدانکردنهوهی زهوی سهر لهنوێ).
وَتَرَكْنَا عَلَيْهِ فِي الْآخِرِينَ ( 78 )
ههروهها بهسهرهاتی ئهومان هێشتهوه بۆ نهوهکانی داهاتوو (تا پهندی لێوهربگرن).
سَلَامٌ عَلَىٰ نُوحٍ فِي الْعَالَمِينَ ( 79 )
سڵاو لهسهر نوح له لایهن سهرجهم ئیماندارانهوه له ههموو کات و شوێنێکدا.
إِنَّا كَذَٰلِكَ نَجْزِي الْمُحْسِنِينَ ( 80 )
بهڕاستی ئێمه ئا بهو شێوهیه پاداشتی چاکهکاران دهدهینهوه (یادیان دههێڵینهوه).
وَإِنَّ مِن شِيعَتِهِ لَإِبْرَاهِيمَ ( 83 )
بێگومان له شوێنکهوته و پهیڕهوانی نوح - ئیبراهیم - ه (سهلامی خوایان لێ بێت).
إِذْ جَاءَ رَبَّهُ بِقَلْبٍ سَلِيمٍ ( 84 )
کاتێک ڕووی کرده پهروهردگاری، به پیر بانگهوازیهوه چوو، بهدڵێکی پڕ له ئیمان و یهک خواناسیهوه.
إِذْ قَالَ لِأَبِيهِ وَقَوْمِهِ مَاذَا تَعْبُدُونَ ( 85 )
ڕۆژێک به باوکی و قهومی و هۆزهکهی وت: باشه، ئهوه ئێوه چی دهپهرستن؟!
أَئِفْكًا آلِهَةً دُونَ اللَّهِ تُرِيدُونَ ( 86 )
ئایا شتی دهست ههڵبهسته دهکهنه خواو له جیاتی پهروهردگار دهتانهوێت بیپهرستن؟!
فَمَا ظَنُّكُم بِرَبِّ الْعَالَمِينَ ( 87 )
باشه، ئاخر ئێوه، چ گومانێکتان ههیه له پهروهردگاری جیهانیان؟!
فَنَظَرَ نَظْرَةً فِي النُّجُومِ ( 88 )
(ئهوسا چاوی ههڵبڕی بۆ ئاسمان و) تهماشایهکی ئهستێرهکانی کرد، (له ساخی بیروبۆچوونیان).
فَقَالَ إِنِّي سَقِيمٌ ( 89 )
(دیاره که سبهی جهژنیان بووه و دهعوهتی حهزرهتی ئیبراهیمیشیان کردووه، ئهمیش حهزی نهکردووه و بێزاربووه بۆیه) وتی: من نهخۆشم.
فَرَاغَ إِلَىٰ آلِهَتِهِمْ فَقَالَ أَلَا تَأْكُلُونَ ( 91 )
ئهوسا به پهنهانی چوو بۆ لای بتهکانیان و وتی: ئهوه ناخۆن؟ (دیاره خۆراکیان بۆ بتهکان داناوه!)
مَا لَكُمْ لَا تَنطِقُونَ ( 92 )
ئهوسا هاواری له بتهکان کردوو، به توڕهییهوه پێی وتن: ئهوه بۆ ڵاڵن؟! بۆ قسهیهکی ژیرانه ناکهن؟!
فَرَاغَ عَلَيْهِمْ ضَرْبًا بِالْيَمِينِ ( 93 )
ئینجا تێیان کهوت، بهدهستی ڕاستی پیادهماڵین و دهیشکاندن.
فَأَقْبَلُوا إِلَيْهِ يَزِفُّونَ ( 94 )
دوایی بت پهرستان گهڕانهوه و بینیان خواکانیان تێکوپێک شکاون، بهپهله و شڵهژاوییهوه هاتن بۆ ئیبراهیم...!!
قَالَ أَتَعْبُدُونَ مَا تَنْحِتُونَ ( 95 )
ئهویش پێی وتن: باشه، ئایا ئهو پهیکهرانهی خۆتان دایدهتاشن، دهیپهرستن؟!
وَاللَّهُ خَلَقَكُمْ وَمَا تَعْمَلُونَ ( 96 )
لهکاتێکدا خوا بهدیهێنهری ئێوهیش و ئهم بتانهشه که دروستتان کردوون (نهشیانتوانی بهرگری له خۆیان بکهن!!).
قَالُوا ابْنُوا لَهُ بُنْيَانًا فَأَلْقُوهُ فِي الْجَحِيمِ ( 97 )
کهچی بیریان نهکردهوه لهو بهڵگه بههێزانهوه، وتیان: شوێنێک دروست بکهن و ئاگری تێدا بکهنهوه و ئیبراهیمی تێ فڕێ بدهن (با بسوتێت و لهناو بچێت).
فَأَرَادُوا بِهِ كَيْدًا فَجَعَلْنَاهُمُ الْأَسْفَلِينَ ( 98 )
ئهوان ویستیان پیلانێکی بۆ دروست بکهن، ئێمه ئهوانمان تێکشکاند و ڕیسوامان کردن.
وَقَالَ إِنِّي ذَاهِبٌ إِلَىٰ رَبِّي سَيَهْدِينِ ( 99 )
ئینجا ئیبراهیم وتی: من بهڕاستی ئێوه به جێ دههێڵم و دهڕۆم بهرهو ڕهزامهندی پهروهردگارم، له ئاییندهشدا بهردهوام ڕێنموویم دهکات.
رَبِّ هَبْ لِي مِنَ الصَّالِحِينَ ( 100 )
(ئهوسا کۆچی کرد)، لهو ڕێگهو بانهدا داوای لهخوا کردو وتی: پهروهردگارا نهوهیهکی چاک و پاکم پێ ببهخشه.
فَبَشَّرْنَاهُ بِغُلَامٍ حَلِيمٍ ( 101 )
ئێمهش مژدهی کوڕێکی به ئارام و خۆگرو ژیرمان پێبهخشی که -ئیسماعیل- ه.
فَلَمَّا بَلَغَ مَعَهُ السَّعْيَ قَالَ يَا بُنَيَّ إِنِّي أَرَىٰ فِي الْمَنَامِ أَنِّي أَذْبَحُكَ فَانظُرْ مَاذَا تَرَىٰ ۚ قَالَ يَا أَبَتِ افْعَلْ مَا تُؤْمَرُ ۖ سَتَجِدُنِي إِن شَاءَ اللَّهُ مِنَ الصَّابِرِينَ ( 102 )
کاتێک ئهو کوڕه کهوته دهروماڵ لهگهڵیدا بهیانیهک پێی وت: کوڕم شیرینم بێگومان من دهمبینی له خهونمدا که تۆ سهردهبڕم، تۆ دهڵێی چی؟ ڕات چۆنه؟! (کوڕی چاک و خواناس و خۆگر بهزمانی شیرین) وتی: بابهگیان ههر فهرمانێکت پێ دراوه جێبهجێی بکه، دهمبینیت ئهگهر خوا حهز بکات، خوابیهوێت، له ئارامکاران دهبم.
فَلَمَّا أَسْلَمَا وَتَلَّهُ لِلْجَبِينِ ( 103 )
کاتێک ههردووکیان تهسلیمی فهرمانی پهروهردگار بوون، ئیبراهیم، ئیسماعیلی به ڕوودا خسته سهر خاک بۆ ئهوهی سهری ببڕێت.
قَدْ صَدَّقْتَ الرُّؤْيَا ۚ إِنَّا كَذَٰلِكَ نَجْزِي الْمُحْسِنِينَ ( 105 )
بهڕاستی خهوهکهت هێنایه دی، ئێمه ههر ئاوا پاداشتی چاکهکاران دهدهینهوه (له تاقی کردنهوهکاندا سهریان دهخهین، چونکه لێبڕاون).
إِنَّ هَٰذَا لَهُوَ الْبَلَاءُ الْمُبِينُ ( 106 )
بهڕاستی ئهمه خۆی تاقیکردنهوهیهکی ئاشکراو ڕوونه.
وَفَدَيْنَاهُ بِذِبْحٍ عَظِيمٍ ( 107 )
ئێمهش قۆچێکی گهورهمان کرده قوربانی ئیسماعیل تا له جیاتی ئهودا سهری ببڕێت.
وَتَرَكْنَا عَلَيْهِ فِي الْآخِرِينَ ( 108 )
پاشان ئێمه لهناو گهلان و نهوهکانی داهاتوودا ناوی ئیبراهیممان هێشتهوه.
وَبَشَّرْنَاهُ بِإِسْحَاقَ نَبِيًّا مِّنَ الصَّالِحِينَ ( 112 )
مژدهی هاتنه دنیای - ئیسحاق - یشمان پێبهخشی، که ئهویش پێغهمبهرێکه له چاکان.
وَبَارَكْنَا عَلَيْهِ وَعَلَىٰ إِسْحَاقَ ۚ وَمِن ذُرِّيَّتِهِمَا مُحْسِنٌ وَظَالِمٌ لِّنَفْسِهِ مُبِينٌ ( 113 )
خێرو بهرهکهتمان ڕژاند بهسهر ئیبراهیم و بهسهرئیسحاقدا و لهنهوهی ههردووکیان، واته: ئیسماعلیل و ئیسحاق چاکان و پاکان، ههروهها ئهو کهسانهش پهیدادهبن بهروونی ستهم له خۆیان دهکهن.
وَلَقَدْ مَنَنَّا عَلَىٰ مُوسَىٰ وَهَارُونَ ( 114 )
بهڕاستی ئێمه نازو نیعمهتی خۆمانمان ڕژاند بهسهر موسا و هاروون (ههردووکیانمان ههڵبژارد بۆ پێغهمبهرایهتی).
وَنَجَّيْنَاهُمَا وَقَوْمَهُمَا مِنَ الْكَرْبِ الْعَظِيمِ ( 115 )
ههردووکیان و قهومهکهشیانمان له تهنگانه گهورهکه ڕزگارکرد (له غهرق بوون و خنکان).
وَنَصَرْنَاهُمْ فَكَانُوا هُمُ الْغَالِبِينَ ( 116 )
سهرکهوتنمان پێبهخشین بهسهر دوژمنهکانیاندا، ههر ئهوانیش زاڵ بوون.
وَآتَيْنَاهُمَا الْكِتَابَ الْمُسْتَبِينَ ( 117 )
پاشان تهوراتمان پێبهخشین که ڕوونکهرهوهی ههموو شتێکه، (تا پهیڕهویی بکهن).
وَهَدَيْنَاهُمَا الصِّرَاطَ الْمُسْتَقِيمَ ( 118 )
ههروهها ڕێنموویی ههردووکیانمان کرد بۆ ڕێگه و ڕێبازی ڕاست و دروست (تا قهومهکهیان سهرفراز بکهن).
وَتَرَكْنَا عَلَيْهِمَا فِي الْآخِرِينَ ( 119 )
ناوبانگی خێریانمان له نهوهکانی داهاتوودا هێشتهوه (که ههتا دنیایه بهڕێزهوه ناویان ببرێت).
سَلَامٌ عَلَىٰ مُوسَىٰ وَهَارُونَ ( 120 )
سڵاو و دروود و ڕێز لهسهر موسا و هاروون (له لایهن پهروهردگاری مهزن و بهڕێزهوه).
إِنَّا كَذَٰلِكَ نَجْزِي الْمُحْسِنِينَ ( 121 )
بێگومان ئێمه، ئا بهو شێوهیه پاداشتی چاکهکاران دهدهینهوه (له دنیاو قیامهتدا ڕێزدارن).
إِنَّهُمَا مِنْ عِبَادِنَا الْمُؤْمِنِينَ ( 122 )
بهڕاستی ههردووکیان له بهنده ئیماندارهکانی ئێمه بوون (ئهرکی سهرشانی خۆیان به چاکی ئهنجامدا).
وَإِنَّ إِلْيَاسَ لَمِنَ الْمُرْسَلِينَ ( 123 )
بێگومان - ئیلیاس - یش له دهستهی پێغهمبهران و ڕهوانه کراوانه (له لایهن ئێمهوه).
إِذْ قَالَ لِقَوْمِهِ أَلَا تَتَّقُونَ ( 124 )
ئهوکاته ئهویش به قهوم و گهلهکهی خۆی وت: ئهوه ناکرێت خواناس بن؟ ئهوه بۆ لهخوا ناترسن؟!
أَتَدْعُونَ بَعْلًا وَتَذَرُونَ أَحْسَنَ الْخَالِقِينَ ( 125 )
ئایا ئێوه هاناو هاوارو نزا بۆ - بهعل - دهبهن (بتێکی گهوره بوو دهیانپهرست) وه واز له خواپهرستی دههێنن لهکاتێکدا ئهو زاته چاکترینی دروستکارهکانه.
اللَّهَ رَبَّكُمْ وَرَبَّ آبَائِكُمُ الْأَوَّلِينَ ( 126 )
که - الله - یه، پهروهردگارتانه، پهروهردگاری باو و باپیرانی دێرینیشتانه (ئهوه بۆ بیرێک ناکهنهوه)؟!
فَكَذَّبُوهُ فَإِنَّهُمْ لَمُحْضَرُونَ ( 127 )
کهچی ئهوان بڕوایان پێ نهکرد، کهوابوو بێگومان ئهوان ئامادهکراون بۆ دۆزهخ.
وَتَرَكْنَا عَلَيْهِ فِي الْآخِرِينَ ( 129 )
ئینجا ناوبانگی خێری ئیلیاسمان له نهوهکانی داهاتوودا هێشتهوه.
إِنَّا كَذَٰلِكَ نَجْزِي الْمُحْسِنِينَ ( 131 )
ئێمه بهڕاستی بهو شێوهیه پاداشتی چاکهکاران دهدهینهوه.
إِلَّا عَجُوزًا فِي الْغَابِرِينَ ( 135 )
بێجگه له پیرهژنێک (بێ باوهڕ بوو بهردهوام گرفتی بۆ پێش دههێنا) لهناومان برد.
وَإِنَّكُمْ لَتَمُرُّونَ عَلَيْهِم مُّصْبِحِينَ ( 137 )
بێگومان ئێوه ههموو بهیانیهک دهڕۆن بهسهر شوێنهوارهکانیاندا.
وَبِاللَّيْلِ ۗ أَفَلَا تَعْقِلُونَ ( 138 )
ههروهها له شهویشدا (ههندێک جار لهوێوه تێدهپهڕن) ئایا ئهوه ژیریتان ناخهنه کارو بیرێک ناکهنهوه (چیمان بهسهر هێنان؟!!)
إِذْ أَبَقَ إِلَى الْفُلْكِ الْمَشْحُونِ ( 140 )
کهچی ڕای کرد بهرهو کهشتیه پڕ له کهلوپهل و خهڵکهکه...
فَسَاهَمَ فَكَانَ مِنَ الْمُدْحَضِينَ ( 141 )
ئهوسا بهناچاری بهشداری قورعهی کرد، له ڕیزی ئهوانهدا بوو کهله قورعهکهدا سهرنهکهوتن...
فَالْتَقَمَهُ الْحُوتُ وَهُوَ مُلِيمٌ ( 142 )
ئینجانهههنگێک قووتی دا، لهکاتێکدا که شایانی سهرزهنشت و گلهیی بوو (چونکه پێش ئهوهی خوا مۆڵهتی بدات قهومهکهی بهجێهێشت).
فَلَوْلَا أَنَّهُ كَانَ مِنَ الْمُسَبِّحِينَ ( 143 )
خۆ ئهگهر لهو کهسانه نهبوایه که تهسبیحات و یادی خوا دهکهن و نهیوتایه (لا اله الا انت سبحانك انی کنت من الظالمین): پهروهردگارا هیچ خوایهک نیه جگه له تۆ، پاکی و بێگهردی و ستایش شایستهی تۆیه و من له ستهمکارانم.
لَلَبِثَ فِي بَطْنِهِ إِلَىٰ يَوْمِ يُبْعَثُونَ ( 144 )
ئهوه دهمایهوه له سکی نهههنگهکهدا تا ڕۆژێک که ههمووان زیندوو دهکرێنهوه.
فَنَبَذْنَاهُ بِالْعَرَاءِ وَهُوَ سَقِيمٌ ( 145 )
لهوهودوا فڕێماندایه چۆڵیهکی بێ گژوگیاو درهختهوه بێ هێز و ماندوو نهخۆش.
وَأَنبَتْنَا عَلَيْهِ شَجَرَةً مِّن يَقْطِينٍ ( 146 )
ئینجا ڕووهکی کولهکهی گهورهمان بۆ پێگهیاندن (که گهڵاکانی پان و گهورهیه و مێش و مهگهنزێکی ناکهون).
وَأَرْسَلْنَاهُ إِلَىٰ مِائَةِ أَلْفٍ أَوْ يَزِيدُونَ ( 147 )
ئینجا گهڕانمانهوه و ڕهوانهمهن کرد به پێغهمبهرایهتی بۆ لای سهد ههزار کهس و زیاتریش دهبن (که قهومهکهیهتی).
فَآمَنُوا فَمَتَّعْنَاهُمْ إِلَىٰ حِينٍ ( 148 )
ئهوسا ههموویان ئیمان و باوهڕیان هێنا، ئێمهش ژیانێکی خۆشمان بۆ فهراههم هێنان تا کاتێکی دیاریکراو.
فَاسْتَفْتِهِمْ أَلِرَبِّكَ الْبَنَاتُ وَلَهُمُ الْبَنُونَ ( 149 )
ئهی پێغهمبهر ڕاپرسیان لێ بکه: ئایا ڕاسته! که کچان شایستهی پهروهردگارت بن و کوڕان شایستهی خۆیان بێت؟! (ههڵبهته کوڕو کچ ههردوو بهدیهێنراوی خوان، پێوهر تهنها تهقوایه، بهڵام قورئان دهیهوێت بهبیرو بۆچوونی خۆیان، پووچهڵی بهڵگهکهیان دهر بخات، کاتێ که وتویانه: فریشتهکان کچی جوانن له حاڵێکدا ئهوان کچ بهچاوی سووک تهماشا دهکهن و بهکهمی دهزانن، ئهی بۆچی بۆ خوای پهروهردگار که له ههموو ئهو بیروباوهڕه چهوتانه دووره ڕهوای دهبینن؟)
أَمْ خَلَقْنَا الْمَلَائِكَةَ إِنَاثًا وَهُمْ شَاهِدُونَ ( 150 )
ئایا مهگهر فریشتهکانمان به مێینه درووست کردووه و لهو کاتهدا ئهوان لهوێ بوون؟!
أَلَا إِنَّهُم مِّنْ إِفْكِهِمْ لَيَقُولُونَ ( 151 )
ئاگادار بن!! بهڕاستی ئهوانه ههندێک له درۆ و بوختانیان ئهوهیه که دهڵێن:
وَلَدَ اللَّهُ وَإِنَّهُمْ لَكَاذِبُونَ ( 152 )
خوا منداڵی بووه!! بهڕاستی و بێگومان ئهوانه زۆر درۆزنن.
أَصْطَفَى الْبَنَاتِ عَلَى الْبَنِينَ ( 153 )
ئایا مهگهر کچانی ههڵبژاردووه که بیکات به نهوهی خۆی وه ڕێزی داون بهسهر کوڕاندا؟!!
أَفَلَا تَذَكَّرُونَ ( 155 )
ئایا بیرێک ناکهنهوه؟ (لهم قسه بێ سهروبهنانه؟! لهم تۆمهته ناماقوڵانه؟!).
أَمْ لَكُمْ سُلْطَانٌ مُّبِينٌ ( 156 )
ئایا مهگهر بهڵگه و شتێکی بههێز و ئاشکراتان بهدهستهوهیه (بۆ ئهم قسه حهلهق و مهلهقانه).
فَأْتُوا بِكِتَابِكُمْ إِن كُنتُمْ صَادِقِينَ ( 157 )
ئادهی: کوا کتێبتان، کوا بهڵگهتان ئهگهر ئێوه ڕاست دهکهن بیهێننه مهیدان.
وَجَعَلُوا بَيْنَهُ وَبَيْنَ الْجِنَّةِ نَسَبًا ۚ وَلَقَدْ عَلِمَتِ الْجِنَّةُ إِنَّهُمْ لَمُحْضَرُونَ ( 158 )
(لهلایهکی ترهوه کافرهکان) خزمایهتیان بڕیار داوه لهنێوان زاتی پهروهردگار و پهریهکاندا، سوێن بهخوا پهریهکانیش چاک زانیویانه که ئاماده دهکرێن (بۆ لێپرسینهوه و محاسهبه ئهگهر ئاوا خزمایهتیهک ههبێت چۆن دادگای دهکرێن؟!).
سُبْحَانَ اللَّهِ عَمَّا يَصِفُونَ ( 159 )
پاکی و بێگهردی بۆ خوای گهوهره، دهربارهی ئهو شتانهی که ئهوان باسی ئهکهن و ئهو قسه بێ جێیانهی دهیکهن بهرامبهر به خوا.
إِلَّا عِبَادَ اللَّهِ الْمُخْلَصِينَ ( 160 )
بهڵام بهنده دڵسۆزو ههڵبژاردهکانی خوا (لهو گوفتارو بۆچونه خوارو خێچانه دوورن).
مَا أَنتُمْ عَلَيْهِ بِفَاتِنِينَ ( 162 )
ناتوانن کهسی پێ گومڕاو و سهرلێشێواو بکهن و له خوای دوور بخهنهوه.
وَمَا مِنَّا إِلَّا لَهُ مَقَامٌ مَّعْلُومٌ ( 164 )
فریشتهکان دهڵێن: کهسمان نی یه شوێنی دیاریکراوی خۆی نهبێت.
وَإِنَّا لَنَحْنُ الصَّافُّونَ ( 165 )
بهڕاستی ئێمه ههر ههمومان به ڕیز وهستاوین (ئامادهی فهرمانین).
وَإِنَّا لَنَحْنُ الْمُسَبِّحُونَ ( 166 )
دووباره دهڵێن: ئیمه ههموو دهم سهرگهرمی تهسبیحات و ستایشی خوای میهرهبانین.
لَوْ أَنَّ عِندَنَا ذِكْرًا مِّنَ الْأَوَّلِينَ ( 168 )
ئهگهر ئێمهش کتێبێکی ئاسمانیمان وهک پێشووهکان بۆ بهاتایه...
لَكُنَّا عِبَادَ اللَّهِ الْمُخْلَصِينَ ( 169 )
ئێمهیش دهبووینه بهنده دڵسۆزو چاکهکانی خوای گهوره.
فَكَفَرُوا بِهِ ۖ فَسَوْفَ يَعْلَمُونَ ( 170 )
کهچی که قورئانمان ڕهوانه کرد بڕوایان پێ نهکرد، سهرئهنجام خۆیان دهبیننهوه (چیان بهسهر دههێنین).
وَلَقَدْ سَبَقَتْ كَلِمَتُنَا لِعِبَادِنَا الْمُرْسَلِينَ ( 171 )
سوێن بهخوا بێگومان بڕیاری ئێمه بۆ بهنده فرستاده و پێغهمبهرهکانمان (ههر زوو دهرچووه)...
وَإِنَّ جُندَنَا لَهُمُ الْغَالِبُونَ ( 173 )
سهربازه ئیماندارهکانیشمان ههر دهسهڵات دهگرنه دهست و زاڵ دهبن.
وَأَبْصِرْهُمْ فَسَوْفَ يُبْصِرُونَ ( 175 )
تۆ سهرئهنجامی لاری و خوانهناسینیان بخهره بهرچاو، له ئایندهدا خۆیان دهبیننهوه.
أَفَبِعَذَابِنَا يَسْتَعْجِلُونَ ( 176 )
ئایا ئهوانه پهلهیانه که زوو سزاو تۆڵهی ئێمه ڕووبهڕوویان ببێت و یهخهیان پێ بگرێت؟!
فَإِذَا نَزَلَ بِسَاحَتِهِمْ فَسَاءَ صَبَاحُ الْمُنذَرِينَ ( 177 )
(قووڕ بهسهریان خاک بهدامانیان) کاتێک که سزاو تۆڵهی ئێمه دادهبهزێته مهیدانیان، ئای که بهربهیانیهکی سامناکه بۆ بێدار کراوهکان.
سُبْحَانَ رَبِّكَ رَبِّ الْعِزَّةِ عَمَّا يَصِفُونَ ( 180 )
پاکی و بێگهردی بۆ پهروهردگارت، پهروهردگاری خاوهن دهسهڵات، لهوهی که ئهوانه دهیدهنه پاڵ ئهو زاته بێ هاوهڵ و هاوتایه.
كتێبهكان
- گهشتێك به نێو خۆشی و شادییهكانی بهههشتبهههشت جێگای خۆشی و شادییه، خوای گهوره بۆ بهنده باوهڕدارهكانی ئامادهی كردووه كه نه هیچ چاوێك بینوێتی و نه هیچ گوێیهك بیستویهتی و وه به خهیاڵی دڵی هیچ كهسێكدا نههاتووه.
دانهر : ئهیوب عهلی قازانی
پێداچوونهوه : پشتیوان سابیر عهزیز
- بهشی ڕۆژوو له پوختهی صهحیحی موسلیمئهم بابهته بریتیه له وهرگێڕانی فهرمودهكانی بهشی ڕۆژوو له پوختهی صهحیحی موسلیم به زمانی كوردی.
پێداچوونهوه : پشتیوان سابیر عهزیز
- سوودهكانی هاوڕێیهتی پیاوچاكانسوودهكانی هاوڕێیهتی پیاوچاكان زۆرن لهوانه: ١- بهدهستهێنانی خۆشهویستی خوای گهوره... ٢- رزگار بوون له ڕهوشتی خراپ ... ٣- كات به فیڕۆ نهدان ... ٤- هاوكاری كردنی یهكتر له فهرمان به چاكهو نههی كردن له خراپه...
پێداچوونهوه : پشتیوان سابیر عهزیز
- ئیمامی بوخاری و سهحیحهكهیدانهری ئهم كتێبه باسی ئیمامی بوخاری و سهحیحهكهی دهكات، ئهویش بهباسكردنی ژیانی ئیمام بوخاری ـ ڕهحمهتی خوای لێ بێت ـ، پاشان به پێناسهكردنی سهحیحی بوخاری وشروحهكانی وههوڵ وجهودی زانایانی ئیسلام لهسهری...
دانهر : عهبدهلموحسن كوری حهمهد ئهلعهباد ئهلبهدر
پێداچوونهوه : پشتیوان سابیر عهزیز
وهرگێڕان : خدر نهژاد كوردستانی
- ڕوناكی یهكخواپهرستی و تاریكییهكانی هاوهڵ بڕیاردان بۆ خوای گهورهئهم كتێبه پوختهیهكه دهربارهی مانای یهكخواپهرستی و بهڵگهكانی و جۆرهكانی و بهروبومهكهی، وه رونكردنهوهی شهفاعهتی نهبوون و جێگر، وه هۆكارهكانی شیرك و جۆرهكانی و بهشهكانی و زهرهرهكانی و شوێنهوارهكانی.
دانهر : سهعید عهلی وهههف ئهلقهحطانی
پێداچوونهوه : پشتیوان سابیر عهزیز
وهرگێڕان : شاخهوان جهواد
له بڵاوكراوهكان : سایتی بهههشت http://www.ba8.org